Blog 3: biodiversiteit Stadhuisplein
De vergroening van het Stadhuisplein zorgt voor koelte en een mooier stadscentrum. Alle nieuwe bomen en planten trekken ook meer vogels en insecten aan. Zo krijgen we de kans meer natuur in de stad te beleven.
Lena Grunicke is projectadviseur bij de Koninklijke Ginkel Groep en werkt vaak aan natuurprojecten. In dit project 
heeft Lena, samen met collega’s zoals Joost Hulsbos en Mark Rotteveel, het plan voor de beplanting gemaakt. Hierbij heeft ze vooral gekozen voor planten die een grote waarde hebben, bijvoorbeeld voor dieren. Lena en haar collega’s hebben ook speciale hulpmiddelen geplaatst voor insecten. Zoals het insectenhotel. De komende jaren volgen ze hoe het aantal soorten dieren op het Stadhuisplein zich ontwikkelt. We gingen op bezoek bij Lena om te horen over de plantjes en de beestjes in de stad.
Een doel van het project is om de plaatselijke soortenrijkdom te verhogen. Wat betekent dat eigenlijk?
Op veel plekken gaat het niet goed met de natuur. De leefomgeving van vele soorten dieren en planten wordt anders door het veranderende klimaat en de invloed van ons mensen. Daardoor zien we bijvoorbeeld minder vogels en insecten. We moeten dieren een handje helpen door te zorgen voor zoveel mogelijk goede leefruimte en voldoende voedsel. In een versteend gebied zonder groen kan dat extra lastig zijn. Juist op de meest grijze (versteende) plekken heeft het toevoegen van wat wij ‘ecologisch waardevol groen’ noemen, veel resultaat. We kunnen bijvoorbeeld inheemse (wat van nature in ons land voorkomt) of beplanting met veel nectar gebruiken. Dat hebben we gedaan op het Stadshuisplein. Als er voldoende voedsel aanwezig is voor insecten komen ook vogels en zoogdieren terug.
Waarom is het belangrijk dat de bewoners biodiversiteit kunnen ervaren?
Ook wij mensen hebben voordeel van een gezond ecosysteem en een prettige, groene leefomgeving. Denk 
bijvoorbeeld aan een boom die ons op een hete zomerdag schaduw geeft. Ook al lijkt het soms ingewikkeld, je hoeft geen bioloog te zijn om biodiversiteit te ervaren en fijn te vinden. Je hoeft eigenlijk alleen maar even stil te staan en eens goed te kijken. De natuur is overal, ook in de stad en in jouw achtertuin. Kijk op het Stadhuisplein eens naar de vlinders op de planten en naar de verschillende kevers, wilde bijen en huisjesslakken tussen en op het groen. Dat kijken en beleven is ook nog eens goed voor onze gezondheid. Wij zijn tenslotte gemaakt om in de natuur te leven en onderzoek laat ook zien dat we ons beter voelen wanneer we regelmatig in aanraking komen met de natuur.
Onderzoek laat zien dat we ons beter voelen met natuur
Hoe gaan jullie de biodiversiteit meten en op welke soorten ga je extra letten?
Maar liefst 10 jaar gaan we meten hoe de verschillende functies van het nieuwe groen, de ecosysteemdiensten, zich ontwikkelen. De Vlinderstichting meet elke twee jaar de biodiversiteit. Drie keer per jaar lopen collega’s van de Vlinderstichting in de zomermaanden een vaste route en schrijven op welke insecten (en dan vooral vlinders, hommels en zweefvliegen), vogels en andere soorten dieren aanwezig zijn. Het is vooral spannend om te volgen hoe de verschillende soorten dieren zich ontwikkelen samen met de beplanting. Vaste planten, kruiden, nectarrijke bloembollen en bloeiende struiken en bomen zijn voedselbronnen voor insecten. Op hun beurt trekken insecten weer vogels en vleermuizen aan. De aanwezigheid van insecten zegt dus veel over de kwaliteit van de beplanting.
Kunnen inwoners ook helpen? Waar kunnen ze de komende tijd op letten?
Inwoners kunnen zeker helpen, want meer ogen zien meer! Hulp bij het bestuderen en volgen is welkom. Wij hebben het afgelopen jaar al kunnen horen dat het al een heel gezoem is tijdens de warme dagen. Het is niet altijd makkelijk om vast te stellen welke insectensoorten je nu ziet, maar de Vlinderstichting en ook organisaties als het IVN hebben hiervoor speciale gidsen. Ook zijn er allerlei handige apps (zoals Obsidentify) die met een foto die je maakt van een plant of dier kunnen bepalen om welke soort het gaat. Hoe meer informatie we samen verzamelen, hoe beter en nauwkeuriger het onderzoek. En natuurlijk is het bekijken van deze prachtige dieren ook gewoon leuk en, zoals al gezegd, goed voor onze gezondheid.
Wat maakt dit project voor jou zo speciaal?
Het is een prachtig project, omdat de vergroening van het Stadhuisplein en het centrum al zo snel zo’n duidelijk resultaat geeft. De plantvakken zien er al heel mooi uit, met veel inheemse planten die we niet vaak gebruiken in het openbaar groen. Wij willen testen hoe goed deze soorten het doen, want ze hebben gewoon zo veel meer waarde voor inheemse insecten. Een uniek project zoals dit maakt de binnenstad veel aantrekkelijker en aangenamer. Ik word er heel blij van om grijs naar groen om te toveren. En ga vooral ook zelf eens kijken op het Stadhuisplein en probeer te zien hoeveel soorten insecten je kan ontdekken.
Wat spot jij?
Oproep: laat ons weten wat jij ziet!
Vind jij het ook leuk om te volgen wat er allemaal leeft met en tussen de planten en in de bomen? Spot je een insect, vogel of groeit er ineens een heel ander bloemetje tussen de planten? Geef het aan ons door, liefst met een foto. In Duurzaam Nieuws en op de website laten we de gespotte natuur zien.
Hoe doe ik mee?
Je foto, wat je hebt gezien en waar & wanneer je de foto hebt gemaakt, kun je mailen naar duurzaamheidsloket@alphenaandenrijn.nl.
Vermeld er gelijk even bij of we je naam bij de foto mogen plaatsen.